Ruh Sağlığında Ergoterapi
Ergoterapi bilimi kökenlerinin mental rahatsızlıklara dayandığını biliyor musunuz? Mental rahatsızlığı olan birçok bireyde günlük yaşam aktivitelerini devam ettirmekte çok ciddi sorunlar gözlenir. Bu durum rutinlere ve düzensizliklere dönüşür. Bir süre sonra kişinin yaşantısında zihinsel, fiziksel, sosyal, akademik-iş ve psikolojik olarak yıkımlara sebep olur. Tam da bu noktada ergoterapi yaklaşımı bireylerin hayatlarını sürdürebilmeleri için gerekli becerileri kazanmaları, güçlü yanlarını keşfetmeleri, fiziksel yeterliliğin iyi hale gelmesi , mesleki yeterliliğin sağlanması gibi birçok durumun gelişmesinde önemli bir role sahiptir.
Ergoterapistlerin amacı, bireyin anlamlı ve üretken bir yaşam sürmesi için kazanması gereken maksimum bağımsızlığı arttırmaktır. Bizler bireylerin yaşam ve evde üstlenilen rollerini kullanarak bağımsızlığını geliştirmeyi hedefleriz. Engel durumunun aktivite limitasyonları (aktiviteyi yerine getirme zorluğu) ve aktivite katılımında yetersizlik oluşu günümüzde Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) tarafından kabul edilmiş; hatta bu tanımın engel-özür terimleri yerine konulmasına sebep olmuştur. Bu bilgi aslında birçok durumu özetler nitelikte. Bireylerin günlük yaşam içerisinde söz sahibi olması ve katılımı, durumun olumlu yönde gelişmesi adına basamak oluşturur. Danışanların tercih ettiği her aktivitede istediği gibi yer alma hürriyeti, yaşam kalitesini arttırmak için bir adım anlamına gelir. Aktivite ve katılım denildiğinde ergoterapi ilk akla gelen sağlık bilimi olduğundan, ruh sağlığında ergoterapistlerin birçok rolü olduğunu söylemeden geçmek mümkün değil.
Seanslara başlamadan önce ergoterapi disiplinine uygun birçok modelle danışanın aktivite profilini çıkartmak esastır. Bu profil anlama ve amaca yönelik ergoterapi müdahalesini planlamak üzere kullanılır. Ergoterapi müdahale planı örnekleri aşağıdaki gibidir:
- Kognitif rehabilitasyon
- Çevresel düzenlemeler
- Sosyal, kişisel ve kişilerarası beceri eğitimi
- Yaşam dengesi müdahaleleri
- Yaşam becerisi eğitimi
- Mesleki öz değerlendirme- istihdam
Ergoterapi, mental rahatsızlığı olan bireylerin hayatlarına dokunan, yaşamı sürdürebilmeleri için gerekli becerileri geliştirmelerine yardımcı olan büyük öneme sahip bir meslektir. Bu doğrultuda ruh sağlığı ekibinin bir parçası olmak, etik kurallar içerisinde söz sahibi olmak danışan/hasta iyilik hali için en temel yaklaşım olacaktır.
Ergoterapist
Rabia Tuğçe Karaman